ارکین نیوز-در شب‌های آخر ماه مبارک در مساجد ترکمن ها آوای حزن‌انگیز « الوداع و الفراق یا شهر رمضان » طنین می اندازد و روزه‌داران ترکمن، محزون از ایام رو به پایان ماه میهانی خدا، دست به دعا و نیایش برای قبولی طاعات و عبادات برمی دارند.

علمای ترکمن بر این عقیده اند که بر اساس حدیثی از رسول اکرم (ص) هرکس با آغاز ماه مبارک رمضان خوشحال و با اتمام آن محزون و غمگین شود، بهشت براو واجب می شود و بر اساس این باور است که در شبهای پایانی ماه مبارک رمضان ندای غم‌انگیز وداع با این ماه عزیز سرداده می‌شود.

@رویت هلال ماه شوال و مقدمات برگزاری عیدفطر
در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان نیز درست همانند روزهای آغازین، مردم تلاش می کنند زودتر از دیگران هلال ماه شوال را رؤیت نمایند.

ترکمن ها در چند روز آخر ماه مبارک رمضان با انجام خانه تکانی و خرید لباس نو به استقبال عید فطر می‌روند خرید لباس نو و تهیه انواع شیرینی‌های خانگی و انجام خرید برای سفره ی عید از جمله کارهایی است که هر خانواده ی ترکمن انجام می دهند.

با اعلام رویت هلال ماه شوال ، این موضوع در روستاها از طریق پیک های موتوری و ماشین به دیگر روستاها اطلاع داده می شود و در شهرها نیز از طریق بلندگوی مساجد به اطلاع عموم می رسد و اعضای خانواده‌ها و عموم مردم در برخورد بایکدیگر، عید را به همدیگر تبریک گفته و آرزوی رسیدن به مهمانی خدا در سال آینده را برای یکدیگر می‌کنند.

« اورازا بایرامی » ( عید فطر ):
آخرین مراسم ماه مبارک رمضان در میان ترکمن ها مراسم عید فطر است که به عنوان یکی از اعیاد بزرگ جشن گرفته می شود.

صبح اول وقت ، مردها ، جوانان و نوجوانان ترکمن با پوشیدن بهترین لباس ، سواره و پیاده به سمت عیدگاه می روند تا ضمن گوش سپردن به مواعظ علما و بهره‌مندی از ارشادات دینی ، نماز عید فطر را برجای می‌آورند. آن ها فطریه را نیز به مستمندان می دهند. پس از پایان یافتن نماز ، همگی به سمت ردیف های جلو هجوم می آورند تا ضمن دست دادن به امام جماعت و دیگر روحانی ها ، عید را به آن ها تبریک بگویند.
در این مواقع ، صفی طولانی ایجاد می شود و همگی صبر می کنند تا نوبت به آن ها برسد. ترکمن ها عقیده دارند که دست دادن به روحانی ها در عیدگاه ، باعث قبولی بیشتر طاعات می شود.
پس از آن ، همگی به خانه های خود باز می گردند و آماده می شوند تا دید و بازدید عید را انجام داده و به خانه های همسایگان و آشنایان بروند. آن روز هر خانه سفره ای رنگین پهن می کند و آن را تا آخر شب جمع نمی کند. دراین روز بزرگترها به بچه ها عیدی می دهند. یاد آور می شوم که یکی دیگر از اعمال مهم ترکمن ها در روز عید فطر بعد از نماز عید حضور یافتن آنها در قبرستانها و دیدار و زیارت قبور متوفیان خودشان است که صحنه ی بسیار زیبایی را به نمایش می گذارند بعد از نماز عید فطر بر مزار درگذشتگان خود حاضر شده فاتحه ای بخوانند و از خداوند باریتعالی برای آنان طلب آمرزش و آن رفتگان را از خودشان خشنود سازند.

باش پیطره (پرداخت فطریه)
پرداخت فطریه از دیگر مراسم مذهبی است که معمولا در چند روز آخر ماه رمضان و تا قبل از نماز عید انجام می‌شود.

بنا به اعتقاد علمای ترکمن ، پرداخت فطریه با آغاز ماه مبارک رمضان جایز است و وقت واجب برای پرداخت آن ، تا قبل از ادای نماز عید فطر است. پرداخت فطریه ‌اهمیت خاصی در بین ترکمن ها دارد. علمای ترکمن برای هر عضوی از خانواده مبلغی را تعیین می کنند و هر خانواده محاسبه نموده و آن مبلغ را به مسکینان و افراد نیازمند می رسانند.

در فقه اهل سنت پرداخت فطریه واجب است و به گفته علما معمولا مقدار معینی از قوت غالب مردم هر منطقه مبنای پرداخت آن است. بر همین اساس در بین ترکمن ها مبنای پرداخت فطریه غالباً گندم است که مبلغ ریالی آن از سوی علما تعیین و اعلام می‌شود/منینگ صحرام