ارکین نیوز:عبدالغفار رادمهر – دبیر کمیته اقوام و مذاهب استان گلستان -در ایام خرداد ماه بسر می بریم که یادآور روزهای تاریخی و اصلاحی در کشور است.

ناخودآگاه اندیشه های اصلاح طلبی در وجودمان زنده می گردد که اصولأ چرا به دنبال اصلاحات هستیم؟ چرا دنیا به سمت دموکراسی پیش می رود؟ هر چند می دانم در این خصوص می توان کتاب ها ی زیادی را به رشته تحریر در آورد، اما در این مقال خواستم اشاره ای هر چند اندک و گذرا به این موضوع داشته باشم. امیدوارم دوستان و یاران اصلاح طلب نقایص عریضهء این حقیر را بر من ببخشایند، و ما را از راهنمائی های خود بی بهره نگذارند.

بحث بر سر روش های انقلابی و اصلاحی خصوصأ در دو دهه آخر قرن نوزدهم بین روشنفکران و نخبگان سیاسی بطور جدی مطرح بود. تاریخچه اصلاح طلبی در ایران برمی گردد به زمان شاه عباس اول (۱۵۸۷ – ۱۶۲۹) که توسط او اصلاح طلبی خوانده شد. از دیگر نمونه های دیگر اصلاح طلبی در ایران، عباس میرزا و میرزا تقی خان امیرکبیر بودند و دکتر

محمد مصدق نیز با اندیشه های اصلاح طلبی آشنا بود. انقلابها جزو وقایع استثنائی تاریخ اند. ولی روش های اصلاحی جزو وقایع رایج تاریخند، یعنی جامعه همواره پتانسیل بیشتری برای توسل به روش های اصلاحی دارد. انقلابها می آیند و هنجارها را ویران می کنند. اما در روش های اصلاحی، هنجارها ویران نمی شود. اصلاحگرایان، هنجارها یا قوانین موجود را نقض نمی کنند، بلکه می کوشند تا آنرا از طریق نقد تغییر بدهند. اصلاحات می خواهد تغییرات را در چارچوب نظم موجود پدید بیاورد و آنرا اصلاح کند. لازمه تحقق حرکت اصلاحی، امکان انجام عمل اصلاحی است، یعنی ساخت سیاسی نباید متصلب باشد.

واقعیت اینست که مسأله اصلاحات، موضوع تازه ای نیست. تجربه تاریخ نشان می دهد که غالبأ حرکت های اصلاحی به ثمر نشسته و شکل گیری حرکت های اصلاحی تابع یک سلسله قانونمندی های اجتماعی هستند، نه تابع تصمیم فردی یا جمعی نخبگان. برای اینکه حرکت های اصلاحی شکل بگیرند، زمینه هایی لازم است.

دلایل مختلفی وجود دارند که چرا اصلاحات شکل می گیرند،یکی از عوامل، درجه فرهیختگی است. هرچه میزان درجه فرهیختگی و آگاهی های جمعی بالاتر باشد، میزان توسل به روش های مدنی و مسالمت آمیز برای ایجاد تغییرات اجتماعی بیشتر است. فرهیختگی یا بینش یکی از موجبات استقبال مردم نسبت به روش های اصلاحگرانه است. گزینه اصلاحی می تواند یک گزینه همیشگی باشد و در هر شرایطی ماندگار است.

یکی از کارکردهای انقلاب این است که نیروهای اجتماعی را آزاد می کند و سد راه دموکراسی را از بین می برد. دموکراسی در یک پروسه زمانی طولانی حاصل می شود و هیچ کس نباید انتظار داشته باشد که با یک انقلاب، چند سال بعد یک دموکراسی تمام عیار داشته باشند، به قول یکی از بزرگان : دموکراسی یک فرآیند میلی متری است.
دموکراسی و توسعه، پروژه ای نیست که امشب تصمیم بگیریم و فردا یک کیلومتر پرش کنیم و خیز برداریم.

بایستی مواد و مصالح این بنا را به صورت خشت خشت روی هم بچینیم تا به بام دموکراسی برسیم. نقش ما در ایجاد دموکراسی اینست که می توانیم در ساختن این خشت ها، سرعت و دقت و کیفیت بیشتری را رعایت کنیم و کند و ضعیف عمل نکنیم.
با گذشت زمان می توانیم خود را و نیز روش هایمان را اصلاح و برخی عادات و رفتارهای غیر دموکراتیک خود را ترک کنیم. هدف ما اینست که جامعه ای دموکراتیک داشته باشیم که معنوی و اخلاقی باشد و در آن همه اقوام ایرانی فارغ از نژاد و زبان و مذهب از حقوق شهروندی برابر در جامعه برخوردار باشند. اصلاح طلبان نه دنبال جامعه لائیک و جامعه ضد مذهب اند و نه دنبال جامعه غیراخلاقی اند.

پایه اصلاحات وفاداری به نظام و قانون اساسی است. هدف اصلاحات رسیدن به نقطه ای خاص نیست که دیگر امور در قیاس با آن، فرعی بشمار روند، بلکه غایت حرکت اصلاحی، فراهم آوردن بستر و شرایط زندگی مسالمت آمیز، قانونمند، رقابتی و بانشاط برای همه ایرانیان است. پس اصلاح طلبان نه تنها نمی توانند از ابزارهای غیرقانونی، خشن و غیراخلاقی برای تحقق مقصود خود بهره برند، بلکه حتی از روش های قانونی که نتیجه اش تحریک طرف مقابل باشد، استفاده نخواهند کرد.

پس برادران و خواهران اصول گرای یا هر جریان سیاسی مخالف اصلاحات ، بدانید که منطق اصلاح طلبی دنبال حذف نیست، حتی حذف مخالفین !
تمرکز اصلی اصلاح طلبان بر مسأله مشارکت حداکثری مردم در انتخابات برای تعیین سرنوشت خود است. همیشه سوال اساسی برای متفکرین سیاسی و اجتماعی این بوده که برای برون رفت از وضعیت موجود چه باید کرد؟

امروزه که در عصر صلح و دموکراسی و تسلط فرهنگ مسالمت و مدارا ( فرهنگ پیامبر گرامی اسلام ) که اندیشه مهاتما گاندی و نلسون ماندلا الگوهای معتبر شناخته شده است، بسر می بریم. بنابراین مهمترین دیدگاه های اصلاح طلبان می تواند این باشد که :

۱- پیگیری اصلاحات در کشور در عرصه های مختلف
۲- گسترش آزادی های مدنی و مشارکت مردمی و تلاش برای تأمین حداکثر حقوق شهروندی مردم
۳- در عرصه سیاست خارجی، ارتقاء جایگاه کشور در سطح جهانی و پیشبرد اهداف و منافع ملی در سایه گفتگو و پرهیز از برخورد مستقیم با قدرتهای بزرگ.

در انتها، می خواهم یادآوری نمایم که در تاریخ سیاسی کشور، هیچوقت حرکت اصلاحی، تاریخی شجاعانه و تصمیم فداکارانه جناب آقای دکتر محمدرضا عارف در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۹۲ در یاد و ذهن جامعه فراموش نخواهد شد و در تاریخ اصلاحات ایران، همیشه ماندگار، ثبت و روایت خواهد شد…