ارکین نیوز – وامبری در سال ۱۲۸۱ ه.ق در سفرنامه خود در خانات آسیای میانه در مورد تقسیمات عشیرتی تورکمن ها چنین می نویسد: تورکمن ها بنابر قدیمی ترین روایات خود نژادهای مختلف خود را خلق (به زبان عربی مردم) می نامند و این خلقها را چنین اسم گذاری کرده اند:
۱- چاودور ۲- ارساری (ارزاری) ۳- آل علی ۴- قره ۵- سالور ۶- ساریق ۷- تکه ۸- گوگلان ۹- یموت

یموت
یموت ها از نسل یموت، فرزند قلمی فرزند بردی فرزند اغورجیک هستند. یموت دارای سه پسر به نام های قتلی تمور، جد مشترک یموت های گرگان و اوتلی تمور، جد مشترک یموت های خیوه و اوساق بود. یموت هایی که در ایران زندگی می کنند از یموت های گرگان هستند.
یموت ها به دو دسته چمور و چاروا تقسیم می شوند. چمور یا کشاورزان قبیله مقر ثابتی دارند و چادر های خود را به ندرت انتقال می دهند و اگر انتقال بدهند، در حدود معین است.
چاروا یا بادیه نشین، بنا بر فصول سال محل چادرشان را تغییر می دهند تا برای گله و اسب و شتر خود چراگاه پیدا کنند، چارواها چون در محل ثابتی توقف نمی کنند و غالبا دور از یکدیگر زیست می کنند. معمولا در طرف شمال در حدود اترک به سر می برند و غالبا به خاک روسیه می روند ولی باز به گرگان و نواحی اترک بر می گردند تا محصولشان را درو کنند و در زیرزمینها انبار کنند. یموت ها اکنون در صحرای گرگان، حدود استرآباد و برخی در خوارزم ساکنند.

یموت
– جعفربای – یارعلی
– جعفربای – نورعلی
– آتابای

جعفری- یارعلی:
۱- انق توماچ ۲- ایری توماچ ۳- چوگان ۴- پورقاز ۵- آق ۶- کل ۷- کوسلی ۸- قزل ۹- سقالی

جعفربای- نورعلی:
۱- کم ۲- کر ۳- کرد ۴- قرنجیک ۵- پانق ۶- ایگدر ۷- کلته ۸- اقورجلی

آتابای:
۱- صحنه ۲- سقّی ۳- یامپی ۴- ساریجه لی ۵- کسه ۶- محمد انلق ۷- کسه حلقه ۸- دوگونجی ۹- طعنه ۱۰- قنقرمه ۱۱- قولّر ۱۲- قراداشلو

در ادامه بقیه طوایف هم بررسی خواهند شد ..