ارکین نیوز – درشهرگمیشان ساختمانها وبناهای قدیمی وجود دارد که برخی ازآنها سه طبقه وبسیاری نیزدوطبقه می باشداغلب این ساختمانها تماما ازچوب والوارهایی که ازشوروی سابق وارد میشده بناگردیده ودرساخت آنها معماری خاصی اتاق بکاررفته است .
اتاقهای تودرتو ، دالانهای موجود وشومینه های اتاقها در این ساختمانها منحصر به فرداست.وحکایت ازکارمهندسی و کارشناسی این بناها دارد. یکی ازبناهای موجود و درحال حاضر مسکونی،ساختمان متعلق به عطاحاجی میباشدکه معماران این بنای بنا قدیمی: مرحوم تویلی دوجی ، قجر وآمان یمریق بوده اند . پای صحبت یکی از ریش سپیدان محل نشستیم واز این بنا ها پرسیدیم .
این ساختمانها که تماما از چوب ساخته شده و بوسیله کارهای خراطی از میخ استفاده نگردیده مربوط به قشر خاصی نمی باشد بلکه هر کس که توان ساخت آن را داشت اقدام به ساختمان سازی میکرد .طرح ونقشه آنها مثل ساختمانها ی امروزی نقشه کشی نمی شد بلکه استادان معماری وجود داشت که با الهام از ساختمانها ی شوروی سابق و تحربه های که در این زمینه کسب کرده بودند وبر اساس سلیقه و نظر خود آنها را معماری می کردند .
واز چوب ها و الوارهایی که توسط کشتی ها ی تجاری که در کنار بندر گمیشان لنگر می انداختند وبا ماهی وخاویار توسط تجار گمیشانی مبادله می شدند ، ساخته شده است کار ساختمان عطا حاجی حدود۴ سال طول کشید ووسایل آن با توجه به موقعیت آن زمان گران بود.موقعیکه سربازان وقشونهای مملکت درگمیشان اقامت داشتندازتعریف وتمجیدهای سربازان ، پادشاهان دوره های مختلف به بازدید و اقامت دراین ساختمانها علاقه نشان میدادندکه ازجمله آنها محمدشاه قاجار و رضاشاه که به گمیشان آمدندودراین ساختمانها اقامت کردند .
درکناراین ساختمانها ، بناهای کوچکتری نیز ساخته می شدندکه بصورت انباری وآشپزخانه استفاده می شدند و بعضا انبارهای طویلی نیز که تماما آن هم ازچوب بوده ساخته می شده است . اما امروزه بعلت بلا استفاده بودن ، تخریب شده وکمتر اثری ازآنهاباقی مانده است . بنابه گفته اهالی منزل عطاحاجی صاحب این بنای قدیمی این بنا مرحوم قلیچ قربان بوده که بعداز فوت آن مرحوم ،صاحبان بعدی ، بارها اقدام به تخریب آن نمودند و خواستندساختمان جدید بنا نمایند . اما دولت مخالف نموده واجازه تخریب را نداده و بعنوان آثار باستانی مورد توجه دولت بوده است
وساخت شومینه این ساختمانها هم توسط مرحوم دوجی که یک فرد با خدایی بود و ساده زیستی را سرلوحه زندگیش قرارداده بود صورت گرفته و ایشان هم بدلیل اینکه آن زمان رفت وآمد با کشورهمسایه شوروی زیاد بود از ساختمانهای آنها الهام گرفته است./گمیشان شهر دریا دلان