ارکین نیوز – یکی از شیوه های نامگذاری در میان ترکمن‌ها، نامگذاری کودک به تناسب تاریخ تولد وی می‌باشد. کودکی که در روزهای برفی به دنیا بیاید، از نام‌های مرکبی که در آن کلمه «قار، کار/ برف» وجود دارد، استفاده می‌شود. این شیوه در زمانهای قدیم نیز در میان اقوام مختلف ترک کاربرد داشته است: «قارلوق، قارلیغ، قارلق» نام طایفه‌ای است از اتراک.
در فرهنگ ترکی «سنگلاخ» اینگونه می‌آورد: «در تواریخ وجه تسمیه آن بر این نهج مذکور است که چون اوغوزخان از ولایت غور و غرجستان به یورت مراجعت نمود، زمستانی بسیار سرد روی نمود و خان فرمان داد که هیچکس از لشگریان تخلف ننمایند. جمعی به سبب کثرت برف از رکاب بازماندند، بعد از مدتی که باز آمدند اوغوزخان آن جماعت را قارلیغ لقب داد.» (۱)
در دیوان لغات الترک کاشغری می‌آورد: « گروهی از ترکانند چادرنشین جز از غُزان. و ایشان همچنین از ترکمانانند.» (۲)
در زبان ترکمنی امروز، نام‌هایی که با ترکیب «قار» استفاده شده است، عبارتند از:

نام‌های پسران
قاربردی، قارجان، قارجیق، قارخان، قارگلدی، قارلی، قارمان، قارمحمد، قارمراد، قاریاغدی.

نام‌های دختران
قاربی‌بی: خانم محترمه‌ای که در یک روز بارانی به دنیا آمده، خانم محترمه سپید و برفی.
قاربیکه: زن و خانمی که در یک روز برفی به دنیا آمده است، زن سپید تن چون برف.
قارپامیق: دختری که به سپیدی برف و پنبه است.
قارقیز: دختر سپید به سپیدی برف.
قارلی قیز: دختری که در یک روز برفی به دنیا آمده است.
قارناز: ناز و قشنگ و همچون برف سپید.
قارگُزَل: زیبای سپید چون برف.

دیگر نام‌هایی که امروزه در میان دیگر اقوام ترک با ترکیب «قار، کار/ برف» به کار می‌رود، عبارتند از: (۴)
کارای (Karay): ماه و برف، ماه برفی، ماه سپید چون برف، زیبای سپید.
کارتای (Kartay) : همچون برف سپید.
کارداناک (Kardanak): از برف سپیدتر.
کاردلن (Kardelen): نام دختر در میان ترکان و از جمله ترکمنها. نام ترکی «گل یخ (galanthus nivalis)» (۳).
کاردیده (Kardide): دختری که در زمان مشاهده بارش برف به دنیا آمده است.
کارسل (Karsel): سیل بارش برف، سیلی از برف و سپیدی، سیل ناشی از آب شدن برف‌ها.
کارشینتای (karşıntay): سپیدوش و برف مانند.
کارکال / قارقال (Karkal ): سپید چون برف بمان.
کارلیناز/ قارلیناز (Karlınaz): دختر ناز که در زمان بارش برف به دنیا آمده است.
کارگولتای (kargültay): همچون گل برفی.
کارلیتای (Karlıtay): همچون محل پربرف و برفی، برف‌دار.
کارلوک/ کارلیک/ قارلیق: در قارلوق توضیح داده شد.

شکل نوشتاری «کار/ برف» با توجه به شیوه‌ی تلفظی قدیم ترکمنی و ترکی ترکیه امروزی رواج پیدا کرده است که از نظر محققین ترکمن، با توجه به سلیقه‌های مختلف می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان نمونه کلمه‌ی ترکمنی « قاقا / kaka » به معنای «پدر و پدربزرگ» به شکل «کاکا» نیز بکار می‌رود.

———

شریف مختومی – گروه تلگرامی اولکه کوموش دپه