- تاریخ: 2015-07-22
- شناسه خبر: 6468 2,176 بازدید
ناسیونالیسم قومی و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان ترکمن گلستان
ارکین نیوز – میزان گرایش به ناسیونالیسم قومی در میان دانشجویان ترکمن و بررسی عواملی که از نظر آنها به تداوم گرایش ناسیونالیستی منجر شده، موضوع مقاله ای است که در توسط حمیدرضا جلائیپور و خانم صدیقه نظرعباسی در سال ...

ارکین نیوز – میزان گرایش به ناسیونالیسم قومی در میان دانشجویان ترکمن و بررسی عواملی که از نظر آنها به تداوم گرایش ناسیونالیستی منجر شده، موضوع مقاله ای است که در توسط حمیدرضا جلائیپور و خانم صدیقه نظرعباسی در سال ۱۳۹۰ نوشته شده است که در قسمت نتایج بررسی موضوعات جالبی مطرح شده است که در خواندن آن خالی از لطف نیست.
در این مقاله، متغیرهای مستقل، شامل متغیرهای زمینهای (جنسیت، وضعیت تأهل، محل تولد، رشته تحصیلی و طبقه اجتماعی) و متغیرهای اصلی (تمایل به رسمیت بخشیدن هویت قومی، توزیع نابرابرانۀ فرصتهای اقتصادی، توزیع نابرابرانۀ فرصتهای سیاسی و توزیع نابرابرانۀ فرصتهای اجتماعی) را با متغیر وابسته، یعنی ناسیونالیسم قومی، مورد بررسی قرار گرفت.
یکی از سؤالهای این پژوهش این بود که «در حال حاضر گرایش به ناسیونالیسم قومی در بین دانشجویان ترکمن استان گلستان به چه میزانی است؟». گلنر معتقد بود که ناسیونالیسم ملی، مختص دوران مدرن است. به عقیده او هرگاه برابری، رفاه اقتصادی و ثبات سیاسی بر جامعه حاکم باشد ناسیونالیسم مدنی قوت میگیرد و گرایشات و ناسیونالیسم قومی کاهش مییابد.
با توجه به اینکه نتایج تحقیق انجام گرفته حاکی از تشدید گرایشات ناسیونالیستی در میان روزآمدترین اقشار (یعنی دانشجویان که بیشتر در معرض امواج جامعه مدرن هستند) است و اکثریت اعضای نمونه، دارای گرایشات ناسیونالیستی قوی بودند، می توان گفت نظریه گلنر عمومیت ندارد.
با بررسی و آزمون فرضیات مبنی بر وجود رابطه بین متغیرهای زمینهای (جنسیت، وضعیت تأهل، محل تولد، رشته تحصیلی و طبقه اجتماعی)، این نتیجه بهدست آمد که بین متغیرهای محل تولد، رشتۀ تحصیلی و طبقۀ اجتماعی و متغیر وابسته (ناسیونالیسم قومی)، رابطۀ معنیدار وجود ندارد. در صورتیکه وجود رابطه بین متغیرهای جنسیت و وضعیت تأهل و متغیر وابسته تأیید شد. نتایج حاصله حکایت از آن دارد که میزان ناسیونالیسم قومی در میان زنان بیشتر است. علت را اینگونه میتوان تفسیر کرد که عرصۀ عمومی زنان، محدودتر است؛ لذا علاقۀ زنان به پیوندهای قومی بیشتر است؛ در حالیکه عرصه عمومی برای مردان وسیعتر است؛ لذا گرایشات قومی آنها معتدل تر است. همچنین معلوم شد که بین وضعیت تأهل و ناسیونالیسم قومی رابطۀ معنیدار وجود دارد و میزان ناسیونالیسم قومی در متأهلها بیشتر از مجردهاست. علت این امر احتمالاً این است که در مناطق قومی، خانواده، یک واحد تقویتکنندۀ گرایشات و هویت قومیاست.
یکی دیگر از فرضیههای این پژوهش، بررسی نظریهی آنتونیاسمیت، در مورد وجود رابطه بین دو متغیر تمایل به رسمیت بخشیدن هویت قومی و ناسیونالیسم قومی بود. در این نظریه، یکسری ویژگیها و اشتراکات قومی مثل همخونی، همنژادی، همدینی و همزبانی، موجب شکلگیری نوعی احساس در ما و هویت قومی میشود. در واقع، گروه قومی سعی میکند که هویت قومی خود را رسمیت بخشد و درصورت امکان به آن دست یابد. این بررسی نشان داد که (حداقل در محدودۀ گرایشات میان دانشجویان)، وجود رابطه بین دو متغیر تمایل به رسمیت بخشیدن هویت قومی و ناسیونالیسم قومی تأیید میشود؛ بنابراین میتوان گفت که ترکمنها نیز مانند دیگر اقوام کشور، احساس میکنند که هویت قومیشان در حال ضعیفشدن است و فرهنگ مسلط آنرا تحتالشعاع قرار داده است. بنابراین، آنها تمایل به احیای هویت قومی خود دارند و سعی میکنند با تشکیل کانونهای ترکمنشناسی و برقراری برخی اجتماعات، هویت قومیشان را احیا کنند.
سه فرضیه دیگر از نظریات قشربندی و تبعیض اجتماعی- اقتصادی بدست آمده است. این نظریات بر این اصل استوار بود که موقعیتها و فرصتهای ممتاز اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، در یک جامعه چندقومی بهطور برابر توزیع نشده است؛ بلکه در کنترل یک گروه قومی مسلط میباشد. فرضیههای مربوط به توزیع نابرابرانۀ فرصتها، یعنی وجود روابط بین سه متغیر توزیع نابرابرانۀ فرصتهای اقتصادی و توزیع نابرابرانه فرصتهای سیاسی، توزیع نابرابرانه فرصتهای اجتماعی با متغیر ناسیونالیسم قومی تأیید شده است.
درمجموع این تحقیق نشان میدهد با اینکه مناطق قومی ایران دهه هاست که در معرض امواج نوسازی اقتصادی، آموزشی و اجتماعی قرار گرفته است، ولی این واقعیت بدین معنی نیست که به موازات رشد و پیشرفت جامعه، گرایشات قومی (حتی در میان پیشروترین اقشار جامعه، یعنی دانشجویان) ضعیف شده باشد. لذا نادیدهگرفتن گرایشات قومی به معنای نبودن آن نیست. تجربۀ جوامع معاصر نشان میدهد که با گسترش ناسیونالیسم مدنی از سوی نهادهای رسمی جامعه، میتوان تمایزات قومی موجود در جامعه را از یک تهدید بالقوه به یک فرصت تبدیل کرد. زیرا در یک وضعیت مدنی، همه شهروندان کشور، صرفنظر از اینکه از چه قومی باشند، دارای حقوق برابرند و ارزشها، مناسک و هویت فرهنگی آنها، ضمن پایبندی به مقررات عمومی کشور، محترم شمرده میشود.
برای دریافت متن کامل مقاله به اینجا کلیک کنید.
منبع :فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
یاشار - 2015-07-24 در 5:15 ب.ظ
من خبرگزاری زیادی میخونم تابحال انقدر گیج نشده بودم 🙂 زبان ساده تر بیان کنید
درکل ناسیونالیسم خیلی هم عالیه
برای افسایش ناسیونالیسم در بین ترکمن های ایران. تصاویر از ترکمن های کشور های دیگه بزارید و تصاویر زیبای شهر عشق اباد.
من قبلا اصلا برام اهمیت نداشت که ترکمن هستم و ترکمنستان رو یه کشور عقب افتاده میدیدم ولی خودم اتفاقی کمی تحقیق کردم ترکمن های دیگر کشور هارو دیدم فیلم های زیادی توی یوتیوب دیدم الان دیگه گوشیم پر از تصاویر و فیلم های ترکمنستان و ترکمن های خارجیه هر قومی که بخواد حرف اضافه بزنه تصاویر گوشیم رو نشون اونها میدم تا ببین چه چیزی بودیم و هستیم والله عشق اباد خیلی زیباتر از تهرانه الانه
شما هم از این تصاویر استفاده کنید تا بیشتر تمایل نشون بدن به خصوص من خیلی دوست دارم در باره ترکمن های چین روسیه اوکراین .و… بدونم ولی اطلاعات زیادی نیست
در کل ممنون